کتاب موسیقی مصر اثر اسکات مارکوس

 موسیقی مصر یکی از چندین جلد پژوهش موردی است که در کنار کتاب موسیقایی بیاندیشیم، جلد محوری مجموعه‌ی موسیقی جهان، می‌توان از آن بهره برد. کتاب موسیقایی بیاندیشیم با پرداختن به موسیقی فرهنگ‌های گوناگون چارچوبی برای بررسی دانش عملی موسیقی در سراسر دنیا فراهم می‌آورد. این کتاب زمینه را برای طیف گسترده‌ای از موردپژوهی‌هایی که هر یک بر ناحیه‌‌ی خاصی از دنیا متمرکز‌ند مهیا می‌سازد. هر یک از این موارد پژوهشی وضعیت موسیقایی معاصر یک ناحیه را نقطه‌ی شروع قرار می‌دهند و به اطلاعات تاریخی و سنت‌ها نیز بر حسب ارتباطشان با حال حاضر می‌پردازند. موسیقی مصر مروری است بر چهره‌ی غنی و پویای موسیقی معاصر این کشور. این کتاب نگاهی  دقیق به سنت‌های موسیقایی خاص مصر دارد و به نوازندگان و بافت‌های متعدد اجرای موسیقی توجه ویژه‌ای معطوف می‌دارد. کتاب به حضور فراگیر اسلام نیز توجه دارد؛ از این رو بر دو ژانر اجرای اسلامی متمرکز می‌شود و به مسئله‌ی قدیمی همخوانی موسیقی و اسلام می‌پردازد؛ برای تکمیل مورد آخر سخنان بسیاری از افرادی که اجراهایشان در سی دی همراه این کتاب آمده نیز ضمیمه شده است. این کتاب دربرگیرنده‌ی موسیقی‌های متنوعی است که علاوه بر بازتاب هویت‌های منطقه‌ای، ملی، و اجتماعی‌ای که امروزه درکنار هم در مصر حضور دارند، به خلق آن‌ها نیز کمک می‌کنند. اسکات ال مارکوس با بهره گیری از بیش از بیست سال تحقیق میدانی گسترده، مستندات قوم‌شناختی دقیقی را از هفت سنت اجرای موسیقی که امروزه در مصر یافت می‌شوند ارائه می‌دهد: اذان؛ مدح که ژانری از موسیقی مذهبی صوفیانه است؛ موسیقی مردمی مزمار در جنوب مصر؛ موسیقی هنری اوایل قرن بیستم برگرفته از سنت موسیقی تخت؛ موسیقی ام کلثوم، خواننده‌ی نامدار مصری که در نیمه‌ی قرن بیستم بسیار پرطرفدار بود؛ موسیقی مراسم عروسی؛ و موسیقی فوق ستاره و خواننده‌ی پاپ حال حاضر مصر یعنی حکیم. این کتاب با یک سی‌دی شنیداری همراه است که حاوی ۸۰ دقیقه از بهترین نمونه‌های هر یک از این سنت‌های موسیقایی است. برای این که بهتر بتوان دانشجویان را با صورت، ساختار و اجرای این سنت‌ها آشنا کرد، تمامی این نمونه‌ها در یک مُد ملودیک واحد یعنی در مقام راست هستند. قطعات آموزشی جداگانه به معرفی مقام راست و تنوع ریتم‌های آن که در نمونه‌های موجود در سی‌دی آورده شده اختصاص یافته‌اند. همچنین این سی‌دی حاوی یک تک‌نوازی بداهه (تقاسیم) ویژه در مقام راست است که توسط استاد دانشگاه کالیفرنیا علی جهاد راسی اجرا گردیده تا به درک بهتر دانشجویان از این مُد ملودیک خاص  کمک نماید. کتاب موسیقی مصر نظرات شاهدان و مستمعان اجراها، گفتگو با اجراکنندگان، نمونه‌های شنیداری و متن ترانه‌ی آهنگ‌ها را نیز شامل می‌شود که دانشجویان را قادر به تعامل با متن می‌سازد و به همین واسطه این کتاب درآمدی منحصر به فرد و کاربردی را از موسیقی متنوع و مسحورکننده‌ی این منطقه ارائه می‌نماید.