نی، از دسته سازهای بادی و سازی ایرانی است که از گیاه نی ساخته میشود و توسط انگشتان دست نواخته میشود و شامل 5 سوراخ در روی نی و یک سوراخ در پشت آن است. وسعت صدای نی، دو و نیم اکتاو است و نوازنده آن را بین دو دندان جلویی قرار داده و در داخل آن میدمد.
حرکت لبها و زبان در تولید صداهای مختلف از نی تاثیر بسزایی دارد و هرچه نوک زبان به سمت بالای دهان برده شود؛ نی صدای زیرتری خواهد داشت و از اینرو، نی در تکنوازی کاربرد بیشتری دارد. آنچه که در نینوازی مهم است؛ نفسگیری صحیح و حرکات بهموقع لب و زبان در ایجاد صداهای مختلف است.
نیهای مرغوب دارای بندهای یکسانی هستند و سر آنها کاملا گرد است؛ همچنین وقتی نوازنده به آن نگاه میکند؛ هیچ کجیای در آن دیده نمیشود و کاملا صاف و بدون انحنا است. نیها، قابلیت کوکشدن ندارند و برای کوکهای متفاوت از نیهای مختلف استفاده میگردد.